Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

Wystawa „200 lat munduru leśnego”

Wystawa „200 lat munduru leśnego”

W dniu 6 grudnia 2019 roku została udostępniona wystawa „200 lat munduru leśnego”. W uroczystości otwarcia udział wzięli licznie zgromadzeni leśnicy oraz zaproszeni goście. Wśród uczestników odnotowano udział dyrektora Gorczańskiego Parku Narodowego Marka Kurzeję, a także Generalnego Inspektora Straży Leśnej Tadeusza Pasternaka. Licznie zgromadzeni leśnicy z okolicznych nadleśnictw, studenci Wydziału Leśnego Uniwersytetu Przyrodniczego, kierownicy placówek muzealnych z Pleszewa, Gołuchowa i Opatówka i pozostali goście wysłuchali przesłania Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, a następnie  zapoznali się z ekspozycją.

Na wystawie w układzie chronologicznym prezentowane są wzorce kolejnych mundurów leśników polskich począwszy od Królewskiego Korpusu Leśnego do współczesności. Całość ekspozycji podzielona jest na trzy części. W pierwszej znajdują się mundury Królewskiego Korpusu Leśnego, druga część, to ekspozycja munduru leśnego określonego Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 marca 1930 r., a trzecią jest ekspozycja poświęcona mundurowi leśnemu używanego w lasach państwowych od roku 1945.

Eksponowane wzorce oparte na ówcześnie obowiązujących aktach prawnych. Mundury stanowione w początku XIX wieku i w okresie międzywojennym prezentowane są na wystawie w formie replik wykonanych w oparciu o zapisy aktów prawnych. Okres Królestwa Polskiego reprezentowany jest przez repliki dwóch mundurów: nadleśnego i dyrektora jeneralnego. Ich powstanie związane jest z kolejnymi wydarzeniami jubileuszowymi organizowanymi przez Lasy Państwowe i silnym nawiązywaniem do tradycji pierwszych mundurów leśnych. Oprócz tego, zademonstrowano umundurowanie z tamtego okresu w postaci laleczek – miniatur, a ich ukompletowanie odpowiada strukturze organizacyjnej Królewskiego Korpusu Leśnego opisanej w cesarskim dekrecie.          

Podobnie jest z prezentacją munduru leśnego z okresu międzywojennego. Pierwszym, jednolitym aktem prawnym wprowadzającym umundurowanie leśników zatrudnionych w Przedsiębiorstwie Lasy Państwowe jest Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 marca 1930 roku w oparciu o które, wykonany został mundur leśnika. Analogicznie do okresu poprzedniego w zbiorach muzealnych znajduje się zestaw laleczek – miniatur pokazujący kształt, formę, część oznaczeń służbowych i szczeble administracyjne funkcjonariuszy administracji leśnej okresu międzywojennego. Oprócz tego po raz pierwszy w Gołuchowie zaprezentowany został unikat w postaci oryginalnej kurtki mundurowej Ignacego Plachimowicza – leśniczego kontraktowego (ok. 1936 r.) (depozyt Haliny i Janusza Domagalik).

Integralną częścią umundurowania w okresie międzywojennym były czapki, oznaczenia służbowe, guziki, a przy niektórych stanowiskach służbowych kordelasy. Te elementy również zostały zaprezentowane na wystawie. Są to najczęściej obiekty oryginalne, lecz nabywane do zbiorów oddzielnie, często przypadkowo. Zwartą grupą przedmiotów jest zestaw oznak służbowych pochodzących ze zbioru Tadeusza Pasternaka.            

Bezpośrednio po II wojnie światowej leśnicy zachowali swoje poprzednie mundury, wykorzystywali również munduru wojskowe dokładając do nich atrybuty leśne w postaci oznaczeń i czapki. W kolejnych latach następowała ewolucja wyglądu munduru. Na wystawie wyraźnie pokazano granice czasowe kiedy pojawiały się kolejne modyfikacje łącznie z aktem z roku 1988 kiedy ukazało się  rozporządzenie będące przełomowym w historii umundurowania leśnika. Praktycznie po raz pierwszy mundur został potraktowany jako odzież służbowa pracownika i nastąpiło rozdzielenie jego funkcji użytkowej i galowej – wyjściowej. Na ekspozycji to wydarzenie prezentowane jest jedynie w formie plansz poglądowych które pokazują koleje etapy postępu w umundurowaniu. Leśnicy na co dzień używają tych ubiorów i przebywając na wystawie stają się żywymi przykładami tego wydarzenia.

Wystawę zamyka prezentacja munduru określonego ostatnim rozporządzeniem. Munduru damskiego i męskiego uzupełnionego nakryciami wierzchnimi.

Wystawa będzie udostępniona publiczności do połowy przyszłego roku.

Tekst: Konrad Bul